Rodzaje kart graficznych

Karty graficzne zintegrowane

Wbudowane bezpośrednio w procesor (np. Intel UHD lub AMD Radeon Vega). Są wystarczające do codziennego użytku, takiego jak przeglądanie internetu, oglądanie filmów czy praca biurowa. Ich wydajność jest jednak niższa, więc nie sprawdzają się przy bardziej wymagających zadaniach.

Karty graficzne dedykowane

Samodzielne karty montowane na płycie głównej, które mają własną pamięć VRAM, znacznie wyższą wydajność i szersze możliwości obliczeniowe. Do najpopularniejszych producentów kart dedykowanych należą NVIDIA i AMD.

Główne parametry kart graficznych

• VRAM (Video RAM) - Pamięć, w której karta przechowuje tekstury, dane o obrazie i inne zasoby graficzne. Im więcej VRAM, tym lepiej karta radzi sobie z bardziej złożonymi zadaniami graficznymi. Karty do gier mają zwykle 8-12 GB VRAM, a modele do profesjonalnych zastosowań mogą mieć nawet 24 GB.

• Rdzenie CUDA/Stream Processors - Liczba rdzeni obliczeniowych, odpowiedzialnych za przetwarzanie danych graficznych. Więcej rdzeni zwykle oznacza wyższą wydajność.

• Ray Tracing - Technologia generowania realistycznych efektów świetlnych, takich jak odbicia i cienie. Stosowana głównie w kartach NVIDIA serii RTX oraz AMD serii RX.

• Architektura i proces technologiczny - Nowoczesne karty oparte są na zaawansowanych architekturach, takich jak Ampere (NVIDIA) czy RDNA 2 (AMD). Im mniejszy proces technologiczny (np. 7 nm zamiast 14 nm), tym efektywniejsze energetycznie mogą być rdzenie.

Popularne modele kart graficznych

• NVIDIA GeForce RTX - Seria RTX jest skierowana głównie do graczy i oferuje wsparcie dla Ray Tracingu oraz technologii DLSS, która poprawia wydajność poprzez inteligentne skalowanie rozdzielczości. Przykładowe modele to RTX 3060, RTX 3070, RTX 3080, oraz flagowy RTX 4090.

• AMD Radeon RX - Konkurencyjna seria kart dla graczy, np. RX 6700 XT, RX 6800, RX 6900 XT. Te karty również oferują wsparcie dla Ray Tracingu oraz technologię FSR, podobną do DLSS.

• Karty profesjonalne (NVIDIA Quadro, AMD Radeon Pro) - Przeznaczone do pracy profesjonalnej, takiej jak projektowanie CAD, grafika 3D, modelowanie i obliczenia naukowe. Są bardziej stabilne, zoptymalizowane do profesjonalnych aplikacji i mają więcej VRAM.

Karty graficzne w sztucznej inteligencji i obliczeniach naukowych

Karty graficzne wykorzystywane są także w obliczeniach naukowych i w trenowaniu modeli sztucznej inteligencji. W tym segmencie liderem jest NVIDIA z serią Tesla i A100, które oferują wyjątkową moc obliczeniową i wsparcie dla uczenia maszynowego.

Jaka kartę grafiki wybrać?

Wybór karty graficznej to ważna decyzja, która zależy od tego, jakie zadania zamierzasz na niej wykonywać, jakim budżetem dysponujesz, oraz jakie masz wymagania sprzętowe. Poniżej znajdziesz szczegółowy przewodnik, jak dobrać kartę graficzną do Twoich potrzeb.

Zastosowanie karty graficznej

Zacznij od określenia, do czego będziesz używać karty graficznej, ponieważ różne zadania wymagają różnej wydajności:

• Gry: Jeśli zależy Ci na płynnej rozgrywce w wysokich ustawieniach graficznych, potrzebujesz karty o wysokiej wydajności z dużą ilością pamięci VRAM. Modele takie jak NVIDIA GeForce RTX 3060 lub AMD Radeon RX 6700 XT to dobre opcje dla graczy na średnim budżecie, a dla bardziej wymagających sprawdzą się RTX 4070 lub RX 7900 XT.

• Praca profesjonalna (rendering, grafika 3D, montaż wideo): Potrzebna jest karta z dużą ilością VRAM i dobrym wsparciem dla zaawansowanych obliczeń. Warto rozważyć modele z serii NVIDIA Quadro lub AMD Radeon Pro dla maksymalnej stabilności, a z gamingu: RTX 4080 i RTX 4090.

• AI i uczenie maszynowe: Karty NVIDIA z obsługą CUDA (np. seria RTX lub A100) dobrze sprawdzą się w trenowaniu modeli AI, ponieważ oferują wsparcie dla obliczeń równoległych.

Budżet

Budżet jest kluczowym czynnikiem, który wpłynie na wybór karty. Karty graficzne można podzielić na segmenty cenowe:

• Karty budżetowe (do około 1500 zł): Takie karty, jak GeForce GTX 1650 czy Radeon RX 6400, sprawdzą się do gier w niższych rozdzielczościach i przy niższych ustawieniach graficznych.

• Średnia półka (1500-3000 zł): Tutaj znajdziesz modele takie jak RTX 3060 i RX 6600 XT, które oferują dobrą wydajność w grach 1080p i przyzwoitą w 1440p.

• Wysoka półka (3000 zł i więcej): Najnowsze i najmocniejsze modele, np. RTX 4080 i RX 7900 XTX, które poradzą sobie w rozdzielczości 4K i są gotowe na najnowsze technologie, takie jak Ray Tracing.

Pamięć VRAM

Ilość pamięci VRAM to ważny parametr, szczególnie jeśli pracujesz z dużymi teksturami lub grami w wysokiej rozdzielczości.

• Do 4 GB VRAM: Wystarczające do starszych gier lub mniej wymagających aplikacji.

• 6-8 GB VRAM: Odpowiednie do większości gier w rozdzielczości 1080p i średnio zaawansowanych prac graficznych.

• 10 GB i więcej: Idealne dla rozdzielczości 4K, profesjonalnych zastosowań oraz gier z włączonym Ray Tracingiem.

Rozdzielczość i płynność obrazu

Innym ważnym czynnikiem jest rozdzielczość, w jakiej zamierzasz grać lub pracować:

• 1080p: Większość średniobudżetowych kart graficznych radzi sobie dobrze w Full HD.

• 1440p: Potrzebujesz karty co najmniej średniej półki, takiej jak RTX 3070 lub RX 6800.

• 4K: Wysoka rozdzielczość wymaga mocnej karty, np. RTX 3080 lub wyższych modeli z dużą ilością VRAM.

Kompatybilność z obudową i zasilaczem

Upewnij się, że wybrana karta zmieści się w Twojej obudowie i jest kompatybilna z zasilaczem:

• Wielkość karty: Niektóre nowoczesne karty są bardzo duże i mogą wymagać więcej miejsca w obudowie.

• Zasilanie: Sprawdź, czy zasilacz ma odpowiednią moc oraz odpowiednie złącza. Nowoczesne karty często potrzebują 8-pinowych lub nawet 16-pinowych złącz zasilania.

Chłodzenie i hałas

Wydajne karty graficzne generują sporo ciepła, więc sposób chłodzenia może mieć znaczenie:

• Chłodzenie aktywne: Karty z wentylatorami są najpopularniejsze. Mogą być głośniejsze, ale skutecznie odprowadzają ciepło.

• Chłodzenie wodne: Droższa opcja, oferująca wydajne chłodzenie przy niższym poziomie hałasu. Sprawdzi się w bardzo wymagających konfiguracjach.

Technologia Ray Tracing i DLSS/FSR

Nowoczesne technologie, takie jak Ray Tracing (symulacja światła w grach) i DLSS (upscaling obrazu przez AI w kartach NVIDIA) oraz FSR od AMD, mogą znacząco podnieść jakość wizualną i płynność rozgrywki. Karty serii NVIDIA RTX i AMD RX 6000 obsługują te technologie, co czyni je bardziej przyszłościowymi.

Przyszłościowe myślenie

Jeśli planujesz wymianę karty na kilka lat, warto zainwestować w model bardziej przyszłościowy. Karty z dużą ilością VRAM, obsługą Ray Tracingu i solidną wydajnością będą lepiej radzić sobie z przyszłymi grami i programami.

Dobór karty graficznej zależy od wielu czynników, ale jasno określając swoje potrzeby i budżet, z łatwością znajdziesz model, który spełni Twoje oczekiwania.